محکمه عالی هند دستور داده است تا حکم یک محکمهٔ ابتدایی در قبال مسجد جامع شاهی که منجر به خشونت‌ها و کشته شدن شش مسلمان شد، باید به محکمه عالی ایالت اوتر پردیش راجع شود.
این محکمه همچنان دستور داد که تا زمانی که محکمه عالی الله آباد در مورد قضیه قانونی در قبال مسجد جامع شاهی، حکمی را صادر نکرده است، این محکمه ابتدایی از صدور حکم در قبال قضیه این مسجد که از قرن شانزده صد می‌باشد، خودداری کند.
محکمه ابتدایی، متعاقب تقاضای قانونی چند گروه هندو مذهبان به تاریخ ۱۹ نومبر، دستور بررسی این مسجد را داد. در این تقاضا از سوی این گروه های هندو مذهب ادعا شده است که این مسجد در سال ۱۵۲۶ به دستور بابر شاه، پادشاه مسلمان امپراطوری مغول ها، در محل یک معبد اعمار شده است.
مادان لوکر، یک قاضی سابق محکمه عالی هند، به صدای امریکا در یک ایمیل گفته است که دستور این محکمه به بررسی این مسجد "نقض آشکار قانون حفاظت از اماکن عبادت سال ۱۹۹۱" است.
لوکر به قانونی اشاره کرد که به تاریخ ۱۵ ماه اگست سال ۱۹۴۷ که مصادف با روز استقلال هند می‌باشد، وضعیت تمام اماکن عبادت را طوریکه بود، محفوظ داشت و مانع مبدل سازی این اماکن به محل عبادت ادیان دیگر گردید.
لوکر به صدای امریکا گفت: "من کاملا حیرت زده شدم زمانیکه این محکمه در سامبهال حتا این قضیه را مدنظر گرفت [و فعالانه به غورروی آن پرداخت]."
در حالیکه گروه اکیل بهارت هندو ماهاسبها، ادعا می‌کند که مسلمان ها، عبادت کردن در این مسجد را "یک دهه" قبل متوقف کرده اند، اما به تاریخ ۲۰ ماه اکتوبر سال ۲۰۲۲، مسلمان ها هنوز در مسجد جامع شاهی عبادت می‌کردند.
مسلمان‌ها تقریباً برای پنجصد سال، برای عبادت به مسجد جامع شاهی در سامبهال میرفتند. در سالیان اخیر، گروه های راست گرای هندو این ادعا را مطرح ساختند که بابر، بنیانگذار امپراطوری مغول ها در قرن ۱۶، معبد هریهار را تخریب کرد و از مخروبه های آن برای اعمار این مسجد استفاده کرد و این گروه تاکید کرد که بررسی محل این مسجد می‌تواند مخروبه های این معبد را بیابد.
بعد از آنکه این گروه‌های هندو، یک قضیه قانونی را به تاریخ ۱۹ ماه نومبر در یک محکمه محلی درج کردند، این محکمه در سامبهال، دستور انجام بررسی در این مسجد را صادر کرد.
در یک واکنش غیر معمول و سریع متعاقب این حکم، یک گروه از کارشناسان از مقامات ایالت اوترپردیش، در همان روز به بررسی این مسجد جهت یافتن مخروبه معبد پرداخت.
زمانیکه این تیم به تاریخ ۲۴ نومبر برای بار دوم به محل این مسجد بدون دادن خبر به مسوولین این مسجد بازگشت، باشنده گان مسلمان محل به مقابله با آنها پرداختند.
این واقعه باعث بروز خشونت شد در حالیکه پولیس می‌کوشید تا معترضین مسلمان را از محل متفرق سازد. ادعا شده است که پولیس حین این درگیری‌ها، به گلوله باری پرداخت که در اثر آن شش مسلمان کشته و تعداد زیاد دیگری مجروح شدند.
بلراج سینگ مالیک، یک وکیل محکمه عالی هند گفت که قاضی محکمه در سامبهال، در قبال صدور حکم بررسی این مسجد، "با عجله" حکم صادر کرد که منجربروز خشونت‌ها و کشته شدن این شش نفر شد.
مالیک به صدای امریکا گفت:"در قبال یک موضوع حساس از این نوع، محکمه باید به جانب مقابل فرصت صحبت را قبل از صدور حکم می‌داد. مسیر درست قانون دنبال نشد و در عوض این حکم عجولانه صادر گردید."
یک آزمون دشوار
برای دهه ها، گروه های راست گرای هندو مذهب ادعا کرده اند که اکثر مساجد و زیارت های مسلمان ها در هند، بعد از تخریب "هزاران" معبد هندوها در طول حکمروایی مسلمان ها بر این سرزمین، اعمار شده است. این گروه ها با راه اندازی یک کمپاین تاکید می‌کنند که "یک به یک" تمام اراضی را دوباره خواهند گرفت.
یک سال بعد از انفاذ قانون سال ۱۹۹۱ مبنی بر حفاظت از اماکن عبادت، یک گروه از هندو مذهبان، مسجد بابری را که متعلق به قرن شانزده صد در شهر ایودیا واقع شده بود، تخریب کردند که این واقعه باعث خشونت گسترده و کشته شدن حدود دو هزار نفر در سراسر هند شد. گروه های هندو مذهب ادعا کردند که این مسجد بر محلی که در آن رام، یکی از خدایان دین هندو، به دنیا آمده است، اعمار شده بود.
در سال ۲۰۱۹، محکمه عالی هند، زمین مسجد بابری را به هندو مذهبان داد و گفت که در آینده، قانون حفاظت از اماکن عبادت با جدیت انفاذ خواهد شد و هیچگونه ادعای از این نوع توسط هندوها در قبال مساجد، توسط محکمه پذیرفته نخواهد شد.