اسکندر مومنی، وزیر داخلۀ ایران گفته است که بر اساس آمار رسمی، حدود شش میلیون مهاجر افغان در ایران به سر میبرند.
مومنی روز چهارشنبه به خبرنگاران گفت که از آغاز روند اخراج مهاجران خارجی فاقد مدرک از ایران، یک و نیم میلیون مهاجر خارجی از آن کشور اخراج شده اند.
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، بیش از ۹۰ درصد شهروندان خارجی مقیم ایران را افغانها تشکیل میدهند که کم و بیش نصف آنان فاقد مدارک معتبر اقامت اند.
وزیر داخلۀ ایران با اشاره به اخراج اجباری مهاجران افغان از ایران گفت که کشورش "مهاجرستیز" نیست اما به گفتۀ وی منابع و امکانات برای میزبانی شمار بیشتر افغانها بسنده نیست و " شرایط کشور اجازه نمیدهد بیش از این پذیرش داشته باشیم."
با اینحال مومنی گفت: "در مجموع ما با کشورهای همسایه به ویژه افغانستان دارای اشتراکات تاریخی فراوانی هستیم و بسیاری از این افرادی که در ایران حضور دارند به اقتصاد کشور کمک میکنند و در کنار هموطنان ما زندگی میکنند."
مومنی همچنین گفت که نباید با اخراج مهاجران، بر تولیدات صنایع در ایران صدمه وارد شود. او گفت: "قطعاً بسیاری از کارفرماها به نیروی کار نیاز دارند بنابراین بر اساس تعریف وزارت کار برای مشاغلی که ایرانیها در آن حضور ندارند، برای اتباع ویزای کار صادر میشود".
وزیر داخلۀ ایران همچنان گفت که اخراج خارجیها از ایران، تاثیر مثبت بر وضعیت در ایران نیز داشته است و از بهبود وضعیت امنیتی، دسترسی بیشتر به نان و کاهش تراکم شاگردان در صنوف درسی مکاتب به عنوان مثال یاد کرد.
روند اخراج مهاجران افغان از ایران در سال روان و به ویژه پس از جنگ ۱۲ روزه میان اسراییل و ایران شدت گرفته است.
شماری از مهاجران افغان گفته اند که در هنگام اخراج از ایران با رفتار نامناسب مسوولان و نیروهای ایرانی روبرو شده و شماری از آنان حتا از ضرب و شتم و شکنجه از سوی نیروهای ایرانی شکایت دارند.
برنامۀ انکشافی سازمان ملل متحد هفتۀ گذشته با نشر گزارشی مشکلات ناشی از برگشت مهاجران افغان از ایران و پاکستان به افغانستان را برجسته کرده و از آزمونهای ادغام آنان در اجتماعات، بیکاری، نبود سرپناه، دسترسی نابسنده به مراقبت صحی و آب پاک آشامیدنی و دیگر خدمات اساسی به شمول آموزش به عنوان مشکلات عمده یاد کرده است.
کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان چندی پیش با نشر گزارشی گفت که زنان و دختران در افغانستان به گونۀ سیستماتیک از حق آموزش، کار و زندگی اجتماعی محروم اند و به ویژه زنان مهاجر افغان که از ایران و پاکستان به کشورشان برگشته اند، به گونۀ شدیدتری با این وضعیت روبرو اند.