سازمان جهانی صحت با نشر گزارشی گفته است که بیماریهای غیرساری بار گرانی را بر نظام "از قبل شکنند و آسیبپذیر صحی" در افغانستان اعمال کرده است.
بر اساس این گزارش، بیماریهای قلبی، مرض شکر، سرطان و آفات مزمن شش، اکنون عامل ۴۳درصد مرگ و میر در افغانستان است، اما سازمان جهانی صحت گفته است که انتظار میرود تا سال ۲۰۳۰ این بیماریها عامل ۶۰درصد مرگ و میر، عمدتاً زنان، در آن کشور باشد.
سازمان جهانی صحت گفته است که استعمال مخدرات و حادثات ترافیکی ممکن آمار مرگ و میر ناشی از بیماریهای غیرساری را در افغانستان بیشتر کند. بر اساس آمار این نهاد، سالانه ۴۷۰۰ نفر در افغانستان در اثر حادثات ترافیکی جان میبازند.
با وصف افزایش بیماریهای غیرساری، سازمان جهانی صحت گفته است که اکثر بیماران برای دریافت مراقبتهای لازمی طبی منتظر مانده و چنین مراقبتها، به ویژه در ساحات روستایی، به مشکل قابل دسترس است.
بیماریهای قلب و رگها به تنهایی سالانه سبب مرگ بیش از ۴۰هزار افغان شده و به گزارش سازمان جهانی صحت، افغانستان را در زمرۀ کشورهایی با بلندترین آمار مرگ و میر ناشی از این بیماری قرار میدهد.
این گزارش حاکی است که سرطان نیز سبب مرگ شمار زیاد مردم در افغانستان، به ویژه زنان، میشود، طوریکه سرطان پستان و عنق رحم در زنان در میان سه شایعترین انواع سرطان در افغانستان است و اکثر بیماران در مراحل پیشرفته – مراحل سوم و چهارم – بیماری که تداوی موثریت کمتر دارد، به داکتر مراجعه میکنند.
سازمان جهانی صحت همچنین گفته است که صحت روانی یکی دیگر از نگرانیهای رو به رشد صحی در افغانستان است که به آن سطحی نگریسته شده است، طوریکه از هر پنج نفر در افغانستان، یکی مبتلا به مشکلات روانی است، اما خدمات صحت روانی با توجه به شمار فزایندۀ بیماران، اندک و نابسنده است.
دههها جنگ، آفات طبیعی و مهاجرت و بیجا شدگی سبب افزایش مشکلات روانی در افغانستان شده است. سازمان جهانی صحت گفته است که این مشکلات، چون اضطراب، افسردگی و اختلال استرس پس از صدمه، در میان مهاجران افغان که از ایران و پاکستان برگشته اند بیشتر است.
سازمان جهانی صحت گفت است: "برخلاف زلزله و بیماریهای ساری، مشکلات صحت روانی و امراض غیرساری در سرخط خبرها نمیآید، اما باشندگان هریک از ولایتهای افغانستان را متاثر میکند. افزایش ارایۀ خدمات، آگاهی عامه و همدردی با بیماران مبتلا به این بیماریها، وظیفۀ فوری است."
سازمان جهانی صحت گفته است که در هماهنگی با وزارت صحت افغانستان، روی پالیسی ملی صحت کار میکند که رسیدگی به بیماریهای غیرساری، به شمول درمان سرطان و مراقبتهای صحت روانی را اولویت میبخشد.